σημειώσεις για το υγειονομικό κράτος, την επιστήμη και τους εμβολιασμούς
Η μπροσούρα σε ψηφιακή μορφή: εδώ.
Αποσπάσματα από την μπροσούρα:
Η επιχείρηση «Ελευθερία», αυτό το «υψηλού» συμβολισμού -όσο και φαιδρότητας- όνομα που δόθηκε στο πρόγραμμα (εμμέσως) υποχρεωτικού γενικού εμβολιασμού ενάντια στην covid-19, δεν είναι παρά ένα κομμάτι από το μωσαϊκό τεχνικών καταναγκασμού, πειθάρχησης και κοινωνικού ελέγχου, στη δίνη του οποίου έχουν βρεθεί οι «εμπόλεμες» κοινωνίες εδώ και περισσότερο από ενάμιση χρόνο.
Το πρότζεκτ μαζικού εμβολιασμού και διαρκούς (αυτο)επιτήρησης (μέσω σελφ τεστ, δηλώσεων των αποτελεσμάτων σε ψηφιακές πλατφόρμες κτλ) είναι στην πραγματικότητα η συνέχεια της καραντίνας με άλλα μέσα: μπορεί ένα τυπικό μέρος της (εγκλεισμός, αποστασιοποίηση, έλεγχος και περιορισμός των μετακινήσεων) να έχει τεθεί πλέον σε (προσωρινή;) αναστολή, παρόλα αυτά θα πρέπει να έχει γίνει πλέον ξεκάθαρο πως οι καραντίνες δεν είναι ένα αυτοτελές και αναπόδραστο υγειονομικό μέτρο διαφύλαξης κάποιου «δημόσιου αγαθού» όπως η λεγόμενη «δημόσια υγεία», αλλά μια τεχνολογία αστυνομο-μιλιταριστικής επιτήρησης που δομείται πάνω στον υγειονομισμό. Γι’ αυτό και η καραντίνα ήρθε για να μείνει και να μετουσιωθεί σε νέες τεχνικές και τεχνολογίες ασφάλειας και (αυτο)πειθάρχησης. Ο εγκλεισμός, η αποστασιοποίηση, οι υγειονομικά «σωστές» καθημερινές τελετουργίες απολύμανσης και αντισηψίας -δηλαδή, η γραμμή άμυνας της «ατομικής ευθύνης» ενάμιση χρόνου καραντίνας, όπου ο «συλλογικός στόχος» ήταν η αποφυγή διασποράς του ιού- μετενσαρκώνεται σε μια κατά μέτωπο πλέον «αντεπίθεση» της κοινωνικής ευθύνης: τη μαζική ανοσοποίηση διαμέσου του εμβολιασμού. Κατά τον ίδιο τρόπο ο περιορισμός μετακίνησης των «6 λόγων» και η κυκλοφορία μόνο των «αναγκαίων» εργαζομένων, αφού πέρασαν από lockdown-ακορντεόν, εξελίχθηκαν στη συνέχεια σε πιστοποιητικά εμβολιασμού, υγειονομικά διαβατήρια κτλ., τα οποία την στιγμή που γράφεται το κείμενο (τέλη Ιούνη 2021), έχουν ήδη αρχίσει να κατακτούν τον νομιμοποιημένο τους χώρο μέσα στο κοινωνικό πεδίο. Η συζήτηση για τα προνόμια ή μη των υγειονομικά «τακτοποιημένων» έχει ανοίξει για τα καλά. Το αν αυτά τα μέτρα, π.χ. η θέσπιση «αμιγών» και «μεικτών» υγειονομικών χώρων θα μπορέσουν όχι μόνο να ελεγχθούν από τους μηχανισμούς κρατικής εποπτείας αλλά και να αναπαραχθούν κοινωνικά, μένει να το δούμε το επόμενο διάστημα. Εξάλλου, εδώ και ενάμιση χρόνο, σε κάθε στροφή ολοκληρωτισμού θεωρούμε πως τα έχουμε δει όλα, μέχρι βέβαια την επόμενη στροφή. Η δυστοπία δεν έχει αδιέξοδα..
……
H συνθήκη καραντίνας, της πρώτης, της δεύτερης, αλλά και τα μεσοδιαστήματα μιας ανάπαυλας -που μόνο τέτοια δεν είναι- από τις αδρές πειθαρχικές και κατασταλτικές επιχειρήσεις, έχει πολλά να πει. Κάποια ήδη αρθρώθηκαν, ενώ κάποια, υπό το βάρος του οδοστρωτήρα των κυρίαρχων αφηγήσεων, παραμένουν εν πολλοίς ανείπωτα. Τίποτα βέβαια δεν προέκυψε εκ του μη όντος. Ο νέος τρόπος διακυβέρνησης, που εγκαινιάστηκε με την εμφάνιση του νέου κορωνοϊού και την κήρυξη της πανδημίας στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, «πατάει» πάνω σε καλά δοκιμασμένες πολιτικές και λόγους προηγούμενων δεκαετιών. Όσο και αν αυτό που διεξάγεται μοιάζει με ένα διαρκές σφυροκόπημα από καινοφανείς εντολές για το πώς πρέπει να υπάρχεις και να συμπεριφέρεσαι στον καιρό της covid-19, εντούτοις, όλα αυτά δεν είναι και τόσο νέα, ούτε και τόσο ασύνδετα μεταξύ τους. Θα μπορούσε κάποι@ να διατρέξει όλους αυτούς τους μήνες και να σταθεί με τίτλους στα διάφορα συμβάντα. Επειδή, ωστόσο, μια τέτοια εικονοποίηση θα αφαιρούσε στιγμές και γεγονότα τα οποία όλα μαζί συγκροτούν τη λεγόμενη νέα κανονικότητα, υποκύπτουμε σε αυτή την αφαίρεση μόνο στον βαθμό που διευκολύνει μεθοδολογικά την καταγραφή κάποιων προβληματισμών και την κατάθεση θέσεων, οπότε εξάγουμε από τα «πλάνα» της καραντίνας αυτό που σχετίζεται με τον εμβολιασμό του πληθυσμού, μαζικό και εμμέσως υποχρεωτικό. Το εμβολιαστικό πρότζεκτ συνοψίζει με τον πλέον εμφατικό τρόπο πολλά από όσα χρειάζεται να συμπεριληφθούν σε μια προσέγγιση ανάλυσης της συγκυρίας. Οι διάφορες πτυχές του εθνικού εμβολιαστικού προγράμματος συνομιλούν και αλληλοδιαπλέκονται με το σύνολο των πολιτικών του υγειονομικού κράτους, με την ιδεολογία και τις πρακτικές που παράγονται μέσα από τα ανανεωμένα δόγματα του υγιεινισμού, με την εκ νέου χάραξη διαιρέσεων και κατηγοριοποιήσεων στο κοινωνικό πεδίο, που εκβάλλουν σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής.